۱۴۰۴-۰۷-۰۱ 
۱۲:۳۳ 
اشتراک گذاری روند قیمت طلا و دلار بعد از مکانیسم ماشه چگونه خواهد بود؟
بر اساس تجربه سال‌های گذشته در شرایط افزایش فشار تحریم‌ها، شکاف میان ارزش ذاتی دلار بر مبنای مدل‌های اقتصادی و قیمت معامله‌شده در بازار به طور چشمگیری افزایش‌یافته و حتی در مقاطعی نرخ دلار بیش از ۵۰ درصد بالاتر از سطح تعادلی قرار گرفته است. در چنین فضایی، انتظارات تورمی و واکنش‌های هیجانی فعالان اقتصادی می‌تواند سرعت و شدت تحولات را دوچندان کند. در کنار دلار، بازار طلا نیز به‌عنوان دارایی امن همواره زیر ذره‌بین سرمایه‌گذاران قرار دارد؛ بازاری که علاوه بر نرخ ارز داخلی، متأثر از نوسانات انس جهانی و سیاست‌های پولی اقتصادهای بزرگ دنیا است.
دکتر اقبال‌نیا مدیرعامل سبدگردان آسمان (عضو اسبق هیئت علمی دانشگاه خوارزمی) در یک تحلیل جامع، به این سؤال پاسخ می‌دهد و با بررسی پیش‌بینی قیمت دلار در سال ۱۴۰۴ و عوامل مؤثر بر قیمت طلا، چشم‌انداز روشنی از بازار ارائه می‌کند.
ایشان در ادامه با اشاره به شکاف میان مدل‌های اقتصادی و واقعیات بازار، به تبیین اثرات تشدید تحریم‌ها بر قیمت ارز می‌پردازند.
«این مطلب صرفاً جنبه تحلیلی و اطلاع‌رسانی دارد و به منزله توصیه مالی یا سرمایه‌گذاری نیست. تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری باید با بررسی دقیق‌تر و باتوجه‌به شرایط فردی انجام شود.»
در ادامه آنچه میخوانید، پاسخ‌های دکتر اقبال‌نیا به این پرسش اساسی است:
تأثیر مکانیسم ماشه بر قیمت دلار و طلا چه خواهد بود؟
با فعال‌شدن مکانیسم ماشه، این پرسش برای بسیاری از افراد مطرح شده که این رویداد چه تأثیری بر قیمت دلار و طلا خواهد داشت؟ هدف قیمتی دلار و به تبع آن طلا چقدر است؟ با توجه به افزایش‌های چشمگیر هفته‌های اخیر، آیا سرمایه‌گذاری در این حوزه‌ها همچنان منطقی است؟
برآورد مدل‌های اقتصادی در مورد قیمت طلا و سکه چگونه است؟
برای اینکه به این سؤال پاسخ دهیم، ابتدا مقدمتاً باید خدمت شما عرض کنم که یک روش برای تعیین ارزش ذاتی دلار و به‌تبع آن طلا، این هست که ما از مدل‌های مبتنی بر اقتصاد استفاده کنیم؛ مثلاً بر اساس میزان رشد نقدینگی یا تفاوت تورم کشور ایران با کشور آمریکا، یا مدل‌های مبتنی بر قدرت خرید، سعی کنیم قیمت دلار را برآورد کنیم.
طبق این مدل‌ها مثلاً قیمت دلار باید در پایان سال ۱۴۰۳ در محدوده زیر ۸۰ هزار تومان قرار می‌گرفت که عملاً دیدیم در بازار قیمت‌های بالاتری معامله شد. یا برای پایان سال ۱۴۰۴ با فرض رشد نقدینگی ۳۰ درصد، قیمت ذاتی دلار باید در محدوده ۱۰۵ هزار تومان باشد.
آیا مدل‌های اقتصادی در عمل محقق می‌شوند؟
چیزی که در عمل اتفاق می‌افتد، این هست که قیمت دلار در بازار صرفاً بر اساس مدل‌های اقتصادی تعیین نمی‌شود. آن چیزی که قیمت را تعیین می‌کند، شرایط عرضه و تقاضا هست.
طبق تجربهٔ سال‌های اخیر، وقتی ما در شرایط تشدید تحریم‌ها قرار می‌گیریم، به دلیل محدودیت‌های فروش نفت و سایر اقلام صادراتی و به دلیل موانعی که بابت بازگشت ارز حاصل از صادرات ایجاد می‌شود، در مقاطعی شاهد این هستیم که قیمت ارز بسیار بالاتر از قیمت‌های تعادلی و ارزش ذاتی معامله می‌شود. حتی درگذشته مواردی بوده که قیمت دلار در بازار بیش از ۵۰ درصد از قیمت‌های تعادلی فاصله گرفته است.
بنابراین، در شرایطی که شما اخبار سیاسی ناگوار دارید، مثل جنگ یا اسنپ‌بک، این‌ها باعث ایجاد هیجان می‌شود و خیلی از مواقع افراد انتظاراتشان را به جلو می‌اندازند و می‌تواند باعث این بشود که در مقاطعی قیمت دلار خیلی فراتر از قیمت‌های تعادلی و ارزش ذاتی معامله شود.
«همان‌طور که مشاهده می‌کنید، در تاریخ 1397/02/19 که آمریکا پس از ریاست‌جمهوری ترامپ، رسماً از برجام خارج شد، به دلیل انتظارات و هیجانات ایجاد شده در جامعه، پس از گذشت حدود ۵ ماه، دلار آمریکا رشد حدود ۱۶۴ درصدی را تجربه کرد و از قیمت ۷۰۰۰ تومان به حدود ۱۹۰۰۰ تومان رسید.»
درخواست مشاوره رایگان سرمایه‌گذاری
فیلد های "*" اجباری هستند
پیش‌بینی تأثیر مکانیسم ماشه بر قیمت طلا و دلار
با همه این اوصاف در شرایط فعال‌شدن مکانیسم ماشه، ما انتظار داریم که به واسطه افت فروش نفت و افزایش هزینه‌های جانبی صادرات و دشواری‌هایی که می‌تواند از بابت بازگشت ارز حاصل از صادرات ایجاد شود، احتمالاً اینکه قیمت دلار تا پایان امسال در محدوده‌های ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تومان یا حتی بالاتر از آن قرار بگیرد وجود دارد.
حال این قیمت‌ها صرفاً می‌تواند ناشی از فعال‌شدن مکانیسم ماشه باشد و اگر سایر رویدادها و تنش‌های سیاسی منفی را داشته باشیم، احتمال قیمت‌های بالاتر هم وجود دارد. باز صحبت قبلی را من تأکید می‌کنم که مواردی بوده که قیمت دلار حتی ۵۰ درصد بالاتر از قیمت‌های تعادلی هم معامله شده است؛ بنابراین اگر قیمت تعادلی را حدود ۱۰۰ تا ۱۰۵ هزار تومان در نظر بگیریم، در شرایط بد سیاسی، قیمت‌های محدوده ۱۵۰ هزار تومان هم قابل‌تحقق است.
چشم‌انداز قیمت طلا و دلار پس از مکانیسم ماشه چگونه است؟
یک نکته دیگر که اینجا باید لحاظ کنیم، این هست که قیمت‌هایی که داریم راجع به آن صحبت می‌کنیم لزوماً پایان سال ۱۴۰۴ محقق نخواهد شد. ممکن است زودتر، حتی در پاییز، بر حسب اینکه سطح اخبار و تنش‌ها در چه سطحی باشد، ما این قیمت‌ها را تجربه می‌کنیم.
در مورد قیمت طلا هم یک پایهٔ قیمت طلا، قیمت دلار هست که راجع به آن صحبت کردیم، موضوع دیگر انس جهانی هست.
در مورد انس جهانی، پیش‌بینی سخت است. عوامل زیادی آنجا مؤثر است. از اینکه مثلاً بانک‌های جهانی در دنیا چقدر خرید طلا دارند. مثلاً در این مدت خریدهای چین در طلا بسیار تعیین‌کننده بوده و اینکه مثلاً چشم‌انداز تورم در دنیا و در آمریکا به چه شکل هست، جهت نرخ‌های بهره به چه شکل هست، همه این‌ها تأثیرگذار خواهد بود.
با همه این اوصاف، علی‌رغم اینکه طلا در ماه‌های اخیر رشد خیلی بالایی داشته است، باز هم اکثر مؤسسه‌های معتبر بین‌المللی انتظار ثبات و حتی افزایش بیشتر انس طلا طی ماه‌های پیش رو را دارند؛ بنابراین حتی ما با فرض ثبات انس جهانی، انتظار داریم که خرید طلا هم بتواند بازدهی مشابه دلار و حتی بالاتر از آن ایجاد کند.
آیا الان دلار و طلا بخریم یا نه؟
این خیلی بستگی دارد به ترجیحات شما، اینکه چقدر می‌خواهید مدیریت ریسک کنید. الان بعدازاین رشدی که در دلار و طلا اتفاق افتاده، خرید دلار و طلا بیشتر برای شما مثل یک بیمه عمل می‌کند و به همه افراد طبق آن سطح ریسکی که می‌پذیرند، همیشه توصیه می‌شود که با خرید بیمه، بخشی از پرتفوی سرمایه‌گذاری خودشان را مدیریت ریسک کنند؛ بنابراین اگر شما علاقه‌مند به بیمه‌کردن پرتفوی سرمایه‌گذاری‌های خود هستید و به دنبال این هستید که ارزش پولتان حفظ شود، می‌توانید همچنان خرید طلا را به‌عنوان یک پوشش بیمه‌ای خوب مدنظر قرار دهید.
خلاصه کاربردی مصاحبه
فعال‌سازی مکانیسم ماشه، بازار ارز و طلای ایران را در آستانه تحولات جدیدی قرار داده است. تحلیل دکتر اقبال‌نیا نشان می‌دهد که برخلاف برآوردهای اقتصادی که قیمت ذاتی دلار را برای پایان سال ۱۴۰۴ حدود ۱۰۵ هزار تومان پیش‌بینی می‌کنند، واقعیت بازار تحت تأثیر شوک‌های سیاسی و تحریمی می‌تواند فاصله چشمگیری با این ارقام داشته باشد.
در شرایط کنونی، سه سناریو متصور است:
- سناریوی پایه (فقط مکانیسم ماشه): قیمت دلار به محدوده ۱۲۰-۱۳۰ هزار تومان
- سناریوی بدبینانه (تشدید تنش‌ها): قیمت‌های حدود ۱۵۰ هزار تومان
- سناریوی زودهنگام: محقق‌شدن این سطوح قیمتی حتی در پاییز ۱۴۰۳
نکته کلیدی این تحلیل، تغییر نقش دارایی‌هایی مانند دلار و طلا از ابزار سودآوری به ابزار بیمه‌ای است. پس از رشدهای اخیر، این دارایی‌ها بیشتر به عنوان پوشش ریسک در برابر تورم و نوسانات سیاسی عمل می‌کنند.
اما سؤال اینجاست که اگر بنا به سرمایه‌گذاری در طلا داشته باشیم، خرید طلا از چه طریقی برای ما سودآوری بیشتری دارد؟ صندوق طلا یا طلای فیزیکی؟
درخواست مشاوره رایگان سرمایه‌گذاری
فیلد های "*" اجباری هستند
