مدیریت بازارهای مشتقه و ابزارهای نوین مالی بورس کالای ایران طی اطلاعیهای رسمی، از آغاز معاملات قراردادهای آتی مبتنی بر «گواهی سپرده نقره» خبر داد. برایناساس، معاملات این ابزار مالی جدید از امروز، سهشنبه ۲۵ آذرماه ۱۴۰۴ رسماً در تابلوی بورس کالا فعال شد.
جزئیات اطلاعیه رسمی بورس کالا
طبق اطلاعیه شماره ۱۴۰۴/۳۰۰/۳۰۹۷۰ منتشر شده توسط شرکت بورس کالای ایران، این قرارداد با عنوان «قرارداد آتی گواهی سپرده نقره تحویل آذرماه ۱۴۰۵» رونمایی شده است. فعالان بازار مشتقه میتوانند از تاریخ ۲۵ آذر ۱۴۰۴ تا تاریخ سررسید نهایی یعنی ۲۹ آذر ۱۴۰۵ اقدام به معامله این نماد نمایند.
سازوکار معاملاتی ویژه در روز بازگشایی (بدون دامنه نوسان)
بر اساس دستورالعمل اجرایی مندرج در اطلاعیه، فرایند کشف قیمت در اولین روز معاملاتی (سهشنبه ۲۵ آذر) با مکانیسم خاصی به شرح زیر انجام میپذیرد:
- دوره پیش گشایش (بدون محدودیت نوسان): بازار با یک دوره پیش گشایش ۱۵ دقیقهای آغاز میشود. در این بازه، سفارشگیری بدون اعمال حد نوسان قیمتی صورت میگیرد.
- حراج تک قیمتی (رأس ساعت ۱۲): پس از پایان پیش گشایش، رأس ساعت ۱۲ ظهر، حراج تک قیمتی برگزار شده و قیمت مبنای قرارداد کشف میشود.
- شروع دوره عادی معاملات: بلافاصله پس از انجام حراج و کشف قیمت، معاملات پیوسته آغاز میشود. در این مرحله، حد نوسان قیمت روزانه (دامنه نوسان) بر اساس قیمت کشفشده در حراج اعمال خواهد شد.
نکته مهم: در اطلاعیه رسمی تأکید شده است که در صورت عدم انجام معامله در حراج تک قیمتی (عدم کشف قیمت)، قرارداد آتی متوقف شده و همین فرایند مجدداً در روز کاری بعد تکرار خواهد شد.
راهنمای سرمایهگذاری | گواهی سپرده نقره چیست؟
باتوجهبه توسعه ابزارهای مالی مبتنی بر فلزات گرانبها در بازار سرمایه، درک ماهیت «دارایی پایه» این قراردادهای آتی برای سرمایهگذاران ضروری است. در ادامه به تشریح کامل این ابزار میپردازیم.
تعریف ساده گواهی سپرده نقره
گواهی سپرده کالایی نقره، یک ابزار مالی نوین و ورقه بهادار استاندارد در بورس کالای ایران است. این گواهی به سرمایهگذاران این امکان را میدهد که بدون درگیرشدن با چالشهای خرید فیزیکی، حملونقل و ریسکهای نگهداری شمش نقره، مالکیت مقدار مشخصی از این فلز ارزشمند را به دست آورند و از نوسانات قیمت جهانی و داخلی آن بهرهمند شوند.
راهنمای عملی سرمایهگذاری در بازار نقره (بورس کالا)
برای معامله در این بازار، شما به دو پیشنیاز اصلی نیاز دارید: کد بورسی و کد معاملاتی بازار مشتقه.
- گام اول: دریافت کد بورسی و احراز هویت
- گام دوم: دریافت «کد معاملاتی بازار مشتقه» (مخصوص معاملات آتی)
- گام سوم: شارژ حساب وکالتی (حساب در اختیار بورس)
- گام چهارم: ورود به سامانه معاملات آتی
- گام پنجم: ثبت سفارش (خرید یا فروش)
مزایای کلیدی گواهی سپرده نقره نسبت به بازار سنتی
در این قسمت به مزایای کلیدی گواهی سپرده نقره اشاره میکنیم:
- نقدشوندگی بسیار بالا: قابلیت خریدوفروش آنلاین و لحظهای بدون نیاز به مراجعه به بازار فیزیکی.
- امنیت تضمینشده: شمشهای نقره در خزانههای موردتأیید بورس کالا با پوشش بیمهای کامل نگهداری میشوند و ریسک سرقت یا مفقودی به صفر میرسد.
- تضمین اصالت و عیار: تمامی شمشها دارای استاندارد و گواهی اصالت با خلوص ۹۹۹.۹ هستند.
- معافیت مالیاتی: معاملات گواهی سپرده نقره از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف است (مگر اینکه سرمایهگذار درخواست تحویل فیزیکی کالا را داشته باشد).
- قابلیت سرمایهگذاری خرد: به دلیل قیمت پایینتر نقره نسبت به طلا، افراد با سرمایههای کوچک نیز میتوانند وارد این بازار شوند.
مشخصات فنی نماد و استانداردهای معاملاتی گواهی سپرده نقره
برای فعالیت در بازار گواهی سپرده نقره، دانستن پارامترهای زیر الزامی است:
نماد معاملاتی: CD1SIB0001
دارایی پایه: یک گرم از شمش نقره یککیلوگرمی با عیار ۹۹۹.۹.
واحد معاملاتی: هر گواهی معادل ۱ گرم نقره است.
دامنه نوسان: ۵± درصد نسبت به قیمت پایانی روز قبل.
ساعات و مراحل معاملاتی:
- پیش گشایش: ۱۱:۴۵ الی ۱۲:۰۰
- حراج تک قیمتی: رأس ساعت ۱۲:۰۰
- حراج پیوسته: ۱۲:۰۰ الی ۱۸:۰۰
محدودیتهای حجمی سفارش:
- حداقل خرید: ۱ واحد (۱ گرم)
- حداکثر خرید در هر سفارش: ۱۰,۰۰۰ واحد (۱۰ کیلوگرم)
- سقف مجاز دارایی برای اشخاص حقیقی: ۵۰,۰۰۰ واحد (۵۰ کیلوگرم)
شرایط خریداران:
- اشخاص حقیقی: دارای کد معاملاتی بازار مالی.
- اشخاص حقوقی: تنها صندوقهای سرمایهگذاری کالایی و بازارگردانها مجاز به فعالیت هستند (سایر اشخاص حقوقی مجاز نمیباشند).
چشمانداز بازار گواهی سپرده نقره
راهاندازی قراردادهای آتی نقره، گامی استراتژیک در جهت تکمیل زنجیره ابزارهای مالی مبتنی بر فلزات گرانبها در بازار سرمایه ایران محسوب میشود. این اقدام دو پیامد مهم برای بازار دارد:
- مدیریت ریسک حرفهای: با فعالشدن بازار آتی در کنار بازار گواهی سپرده (نقدی)، امکان استفاده از استراتژیهای پیشرفته مالی نظیر «پوشش ریسک» و «آربیتراژ» برای معاملهگران فراهم میشود. سرمایهگذاران اکنون میتوانند نوسانات آتی قیمت نقره را پیشبینی کرده و سبد دارایی خود را در برابر نوسانات بازار بیمه کنند.
- جذابیت برای سرمایههای خرد: نقره به دلیل قیمت پایینتر نسبت به طلا، همواره بهعنوان مقصدی جذاب برای سرمایههای خرد شناخته میشود. ترکیب این ویژگی ذاتی با ابزارهای نوین بورسی (که مشکلات امنیت و نگهداری فیزیکی را حذف کردهاند)، میتواند نقدینگی جدیدی را به سمت بورس کالا جذب کرده و عمق این بازار را به شکل قابلتوجهی افزایش دهد.
بهطورکلی، آغاز این معاملات نشاندهنده بلوغ بیشتر بازار مشتقه بورس کالا و فراهمشدن بستری امن، شفاف و استاندارد برای تمامی طیفهای سرمایهگذاران است.

