در هر جامعهای با توجه به شرایط موجود، مسائل مالی و به تبع آن مبحث سرمایهگذاری در جایگاه خاصی قرار میگیرد. باتوجه به منافع مطلوب حاصل از سرمایهگذاری، این مسأله همیشه مورد توجه بوده است و بورس به عنوان یکی از پربازدهترین بازارهای مالی از جذابیت خاصی برخوردار است. یکی از پرتکرارترین سوالات سرمایهگذاران جهت ورود به بورس این است که حداقل مبلغ لازم برای سرمایهگذاری در بورس چقدر است؟
امروزه معاملات بورسی به روشهای متفاوتی از جمله مراجعه حضوری به کارگزاری، سفارش تلفنی، سفارش اینترنتی و روش آنلاین انجام میشود. حداقل مبلغ لازم برای سرمایهگذاری در هریک از روشهای نامبرده متفاوت است. طبق آخرین دستورالعمل سازمان بورس و اوراق بهادار در فروردین 1399، در سادهترین و پرکاربردترین روش که روش آنلاین است، حداقل مبلغ لازم برای انجام معاملات و سرمایه گذاری در بورس 500 هزار تومان میباشد، در حالی که این مبلغ در معاملات حضوری و تلفنی حتی کمتر است؛ بنابراین برای شروع سرمایهگذاری در بورس نیاز به سرمایه کلان نیست.
سرمایه گذاری با پول کم، یکی از مزایای مهم برای بهره بردن همگان از منافع بورس است. در واقع سود یکسانی به هر سهم تعلق میگیرد و هر سرمایهگذار از هر سهم سود یکسانی دریافت میکند؛ بنابراین درصد سود و زیان برای همهی سرمایهگذاران سهامی خاص یکسان است، اما خب طبیعی است که سود بیشتری به سرمایهگذاری که تعداد بالاتری از سهام شرکتی خاص را داشته باشد، تعلق میگیرد. فرض کنید شخص اول مبلغ یک میلیون تومان و شخص دوم مبلغ 10 میلیون تومان از سهامی شرکتی را خریداری کنند، اگر بعد از گذشت مدت زمانی معین این سهم 20 درصد سود کند، این درصد سود به هر دو فرد تعلق میگیرد؛ یعنی سود فرد اول و دوم به ترتیب 200 هزار تومان و 2 میلیون تومان است؛ اما چون آورده اولیه فرد دوم از فرد اول بیشتر است، مبلغ سود او نیز قطعا باید بیشتر باشد.
مهم نیست که شما با چه مبلغی سرمایه گذاری در بورس را شروع کنید، مهم آن است که باتوجه به سرمایهای که در اختیار دارید، استراتژی سرمایه گذاری مناسبی را انتخاب کنید تا بهترین بازده نصیبتان شود. در واقع، اگر بتوانید راههای دستیابی به سود را شناسایی کنید -البته کار آسانی نخواهد بود- احتمال اینکه سرمایه کم شما در بازه زمانی معقولی چندین برابر شود، بسیار زیاد خواهد بود.
از سوی دیگر اگر شما جزو افرادی هستید که میخواهید برای اولین بار سرمایهگذاری در بورس را تجربه کنید، بهتر است که در قدم اول مبلغ زیادی را به این کار اختصاص ندهید؛ چون سرمایهگذاری در بورس کار سطحی و سادهای نیست. اگر قصد ورود مستقیم به این بازار سهام را دارید، باید علم و دانش آن را نیز کسب کنید. مهارتهای شخصی مرتبط با تحلیل و بررسی بورس را کسب کنید و به ابعاد مختلف آن تسلط پیدا کنید. مسأله بعدی در راستای ورود به این بازار، که شاید آن را در اخبار و یا فضای مجازی بسیار شنیده باشید، این است که پولی را که به آن نیاز دارید و از دست دادن آن میتواند ابعاد مهم زندگی شما را تحت تاثیر قرار دهد، وارد بازار نکنید. توجه داشته باشید که شما در ابتدای مسیر هستید و نباید اجازه دهید مسائل هیجانی کنترل اراده شما را در دست بگیرند؛ بنابراین اجازه ندهید که اخبار و شنیدههای متناقض شما را تحت تاثیر خود قرار دهند تا شما را از گرفتن تصمیمی منطقی دور کنند. بسیار دیدهایم که افراد صرفا با تکیه بر شایعات و یا مسائل استثنا خانه و ماشین خود را به فروش گذاشتهاند تا پول آن را در بورس سرمایهگذاری کنند؛ اما در نهایت نه تنها سودی عایدشان نشده است، بلکه اصل سرمایه خود را نیز از دست دادهاند. اشتباه این افراد این است که بدون توجه و ارزیابی نیازها و اهداف خود و بدون داشتن اطلاعات کامل و جامع در خصوص ویژگیهای بازار، تسلیم احساسات خود میشوند. کودکی را در نظر بگیرید که برای اولین بار میخواهد روی پاهای خود بایستد، او ذره ذره و با کمک اشخاص و اشیا موفق خواهد شد که اولین قدمهای خود را بردارد. هر تجربهی اولی نیز به سان قدمهای اول یک کودک است که باید با احتیاط برداشته شوند. هیچ کودکی در ابتدای راه شروع به دویدن نخواهد کرد.
یکی از گزینههای مطلوب برای منفعت بردن از منافع بازار سهام با مبالغ کم، استفاده از صندوقهای سرمایهگذاری مشترک است. در این صندوقها میتوان حتی با خرید یک واحد از واحدهای صندوق نیز سرمایهگذاری را آغاز کرد. در واقع اصلا این صندوقها به این دلیل به وجود آمدهاند که با جمع کردن سرمایههای خرد و تبدیل آن به سرمایهای کلان در نهایت بازده مطلوبی نصیب سرمایهگذار کنند. این صندوقها مزایای زیادی دارند؛ یکی از مهمترین ریسکهایی که یک سرمایهگذار غیرحرفهایی را تهدید میکند ریسکهای ناشی از عدم شناخت و تجربه در بازار بورس است. با سرمایهگذاری در صندوقها سرمایهگذار عملا مدیریت سرمایه خود را به یک متخصص سرمایهگذاری منتقل میکند و به همین دلیل ریسک در این روش نسبت به روش مستقیم بسیار کاهش مییابد. از سوی دیگر، واحدهای یک صندوق در واقع درصد زیادی از داراییهای موجود در بازار را در خود دارند. در واقع با توجه به ماهیت و بنا به صلاح دید مدیر هر صندوق، سهام متفاوتی در ترکیب دارایی صندوقها قرار میگیرد؛ بنابراین به نظر میرسد مسئله تنوعبخشی سبد دارایی در راستای مدیریت ریسک عملاً در دل صندوقها وجود دارد.
توجه داشته باشید سرمایهگذاری در بورس مانند هر اقدام دیگری همواره ریسکهای خود را خواهد داشت؛ اما این موضوع نباید مانع ورود شما به این بازار شود. همانطور که گفته شد شما باید در راستای مدیریت این ریسک اقدامات مختلفی را انجام دهید. به بیان سادهتر نترسید و با در نظر داشتن مسائل مطرح شده خود را از سود این بازار محروم نکنید.
بهتر است به بهانه نبود سرمایه کلان، خود را از منافع بازار سرمایه محروم نکنید. چون آنچه که مهم است این است که در بازههای زمانی مشخص مبالغی را سرمایهگذاری کنید. به لحاظ روانشناختی هنگامی که شما یک عمل را برای بار اول تجربه کنید و مزایا و معایب آن را بسنجید، در صورت وجود نتایج مطلوب (هرچند کوچک) در تجربه اول، احتمال تکرار آن عمل در آینده توسط شما افزایش مییابد؛ بنابراین در ابتدای مسیر سرمایهگذاری حتی اگر سود کمی برای شما حاصل شود، احتمال اینکه شما در آینده باز هم سرمایهگذاری کنید افزایش مییابد. این تجربه در نهایت باعث میشود تا اهمیت موضوع سرمایهگذاری در ذهن شما جای بگیرد و برای کسب بازده بیشتر در بازارهای مالی اقدامات مناسب اتخاذ کنید.