مالیات (Tax) پولی است که دولت جهت تامین مخارج عمومی از افراد حقیقی و حقوقی دریافت میکند. پرداخت این هزینهها اجباری و ضروری است و اگر کسی مالیاتش را پرداخت نکند، جریمه خواهد شد.
مالیات به صورت بلاعوض توسط مردم پرداخت میشود و دولت موظف به بازپرداخت آن نیست. میزان مالیات بر درآمد افراد بر طبق قوانین مشخص مالیاتی و اقتصادی هر کشور تعیین میشود. در واقع مالیات برای تامین هزینههای دولت است تا مشکلی در مدیریت و ساماندهی کشور نداشته باشد.
به صورت کلی مالیات به دو دسته مالیاتهای مستقیم و مالیاتهای غیرمستقیم، تقسیمبندی میشود. مالیات مستقیم مالیاتی است که به صورت مستقیم از طرف خود فرد پرداخت میشود؛ مانند مالیات بر دارایی یا مالیات بر درآمد. مالیات غیرمستقیم اما شامل مواردی همچون مالیات بر ارزش افزوده یا مالیات بر مصرف میشود.
نرخ مالیات سرمایهگذاری در بازارها و ابزارهای مختلف چقدر است؟
در بسیاری از گزینههای موجود برای سرمایهگذاری، هنگامی که شما یک دارایی سرمایهای را خریداری میکنید، در واقع باید مالیات آن دارایی را بپردازید؛ به طور مثال، سرمایهگذاری در طلا، ارز، مسکن و بورس
مالیات طلا
در تعریف مالیات طلا می توان گفت، مالیات غیر مستقیمی است که بر اساس نرخ تعیین شده در قانون و بر مبنای ارزش «اصل طلا»، «اجرت ساخت» و «سود فروشنده»، در هنگام فروش طلا از خریداران طلا و مصرف کنندگان آن اخذ شده و توسط فروشنده به حساب سازمان امور مالیاتی کشور واریز میشود.
به موجب قانون مالیات بر ارزش افزوده سال 87 ، میزان نرخ مالیات طلا 9 درصد تعیین شده است؛ اما به موجب قانون جدید مالیات ارزش افزوده ، مالیات طلا در سال ۱۴۰۰، با نرخ 9 درصد تنها به «اجرت ساخت» و «سود فروشندگان طلا» تعلق گرفته و اصل طلا معاف از مالیات است.
در مورد گواهی سپرده طلا باید گفت که گواهی سپرده کالایی در حکم یک ورقه بهادار است و ورقه بهادار به استناد ماده ۱۴۳ قانون مالیاتهای مستقیم و بند ۲۴ ماده یک قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، هم از مالیات بر ارزش افزوده و هم از مالیات بر عملکرد معاف است.
صندوق های سرمایه گذاری طلا از دیگر بخش های بازار طلا است که از مالیات سود و معاملات معاف است.
مالیات ارز
فعالان حوزه خرید و فروش ارز اعم اشخاص حقیقی و حقوقی چون صرافیها، مکلف به پرداخت مالیات هستند و مردم عادی و کسانی که برای نیاز شخصی و با کارت ملی ارز میخرند، مشمول مالیات نیستند. سازمان امور مالیاتی با اعلام بانک مرکزی نسبت به برقراری مالیات علی الحساب به میزان ۱۰ درصد از فروش ارز اشخاص اقدام میکند.
مالیات مسکن
یکی از اموالی که مالیات بر آن تعلق می گیرد، مسکن است. مالیاتهای بخش مسکن را می توان به دو نوع مالیات بر دارایی و مالیات بر وجه درآمدی مسکن تقسیم کرد.
بخش مالیات بر دارایی، شامل مواردی چون مالیات بر خانه های خالی، مالیات اراضی بایر و نیز مالیات بر ارث است.بخش مالیاتهای درآمدی شامل مالیات بر درآمد حاصل از اجاره املاک، مالیات بر نقل و انتقال قطعی و مالیات ساخت و ساز می شود؛ بنابراین اگر شما قصد سرمایهگذاری در مسکن را دارید باید به نرخ مالیاتی که مشمول ملک شما میشود نیز توجه داشته باشید.
یکی از مالیاتهای مهم که معمولا مورد توجه سرمایهگذاران بخش مسکن قرار میگیرد، پرداخت مالیات نقل و انتقال املاک و مستغلات است که در زمان فروش ملک توسط فروشنده پرداخت می شود.
مالیات سپردههای بانکی
در چند سال گذشته که دولت برای پوشش کسری بودجه خود به دنبال افزایش سهم مالیات است، بحث دریافت مالیات از سود سپردههای بانکی هم مسئله قابل توجهای است. دولت برای نخستین بار تصمیم گرفته است از سود سپردههای بانکی اشخاص حقوقی که برای بیش از ۵۰ سال معاف از مالیات بودهاند، مالیات اخذ کند و اجرای این کار را در قالب بند «ض» تبصره ۶ لایحه بودجه ۱۴۰۱ به مجلس شورای اسلامی پیشنهاد داده است.
مالیات سرمایهگذاری در بورس
بر اساس مصوبه های قانون تجارت و قانون مالیاتهای مستقیم، شرکتهای فعال در ایران موظفند که هر سال 25 درصد از سود خود را به عنوان مالیات به دولت بپردازند؛ اما سود حاصل از سرمایهگذاری در بورس برای سرمایهگذاران معاف از مالیات است. در واقع برای جلوگیری از اخذ مالیات مضاعف، لازم نیست سهامداران شرکت نیز بابت سودی که دریافت میکنند مالیات مضاعفی پرداخت کنند؛ چون شرکت های سهامی قبل از آنکه سودی تقسیم کنند مالیات آن را پرداخت کردهاند.
انجام معاملات در بازار بورس و فرابورس دارای مالیات است. این مالیات در دل کارمزد معاملات گنجانده شده است و نرخی معادل 0.005 دارد. مالیات معاملات در بورس در مقایسه با مالیات دیگر بازارها عدد ناچیزی قلمداد می شود.
مالیات سرمایهگذاری در صندوقها
صندوق های سرمایه گذاری فعال در بازار سرمایه اعم از بادرآمد ثابت، مختلط، سهامی، طلا و … تنها گزینه سرمایه گذاری است که معاف از مالیات سود و معاملات است. در واقع مطابق با ماده ۱۴۳ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی سود حاصل از سرمایهگذاری در واحدهای صندوق معاف از مالیات است. علاوه بر این معاملات صندوق ها اعم از صدور و ابطالی و قابل معامله در بورس (ETF) معاف از مالیات است.
پیش از این گفته شد که دولت برای نخستین بار تصمیم گرفته است از سود سپردههای بانکی اشخاص حقوقی مالیات دریافت کند و صندوق های درآمد ثابت به عنوان یک شخص حقوقی بخش زیادی از دارایی هایش در سپرده های بانکی سرمایه گذاری می شود؛ اما نکته حائز اهمیت این است که این صندوق ها از این قاعده معاف هستند و قرار نیست مالیاتی پرداخت کنند.
مالیات یکی از مسائل قابلتوجه برای کسبکارها و همچنین افراد حقیقی است و سرمایهگذاری به عنوان یکی از مهمترین ابزارهای دستیابی به اهداف خرد و کلان، ابعاد متفاوتی دارد که یکی ازین ابعاد هزینههای مختلف آن است. از آنجایی که بازده نهایی سرمایهگذار تحت تاثیر هزینهها قرار میگیرد، مالیات از اهمیت ویژهای برای اشخاص برخوردار است.
هر سرمایهگذار باید پیش از انتخاب دارایی موردنظر خود جهت سرمایهگذاری، در خصوص هزینههایی همچون مالیات که نرخ بازدهی او را تحت تاثیر قرار میدهد، به خوبی آگاه باشد.
در این مطلب واضح بود که صندوق های سرمایه گذاری به عنوان یک گزینه سرمایه گذاری عاری از مالیات است و سرمایه گذاران در کنار دو مزیت کارمزد پایین و مدیریت حرفه ای دارایی از سوی صندوق های سرمایه گذاری می توانند سرمایه گذاری کم هزینه و مطمئن را تجربه کنند.
تنوع صندوق های سرمایه گذاری در گروه های بادرآمد ثابت، مختلط و سهامی همچنین به شما کمک می کند که متناسب با سطح ریسک پذیری خود مناسب ترین گزینه را انتخاب کنید.