چرا با وجود پرداخت کارمزد و اعتماد به متخصصانِ سبدگردان، باز هم شاهد ضرر در سبدگردانی خود هستیم؟ این سؤالی است که ذهن بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود مشغول کرده است؟

بیایید صادق باشیم. هیچ‌کس دوست ندارد سرمایه‌اش را از دست بدهد. به عنوان یک مشاور، می‌خواهم در این مقاله به دور از هرگونه پیچیدگی و با لحنی شفاف، دلایل اصلی ضرر در سبدگردانی را با شما در میان بگذارم.

هدف این است که با آگاهی کامل، قدم در این راه بگذارید یا اگر دچار زیان شده‌اید، ریشه‌های آن را بهتر بشناسید، پس در این راهنما، به موارد زیر خواهیم پرداخت:

  • علت ضرر در سبدگردانی چیست و چگونه می‌توان از آن جلوگیری کرد؟
  • چگونه از ضرر در سبدگردانی در امان بمانیم؟

 

ریشه‌یابی ضرر در سبدگردانی | مشکل از کجاست؟

ضرر در سبدگردانی می‌تواند ناشی از یک یا ترکیبی از عوامل مختلف باشد. بیایید این دلایل را با هم مرور کنیم:

تصویر ریشه یابی ضرر در سبدگردانی

 


انتظارات نامعقول و عدم درک واقعیت بازار

بزرگ‌ترین و اولین دامی که بسیاری از سرمایه‌گذاران در آن گرفتار می‌شوند، انتظار «سود تضمینی» و «بازدهی بالا در کوتاه‌مدت» است. این تصور که سبدگردان می‌تواند در هر شرایطی از بازار، سودهای کلان بسازد، کاملاً اشتباه است.

اما واقعیت چیست؟ سبدگردانی اختصاصی به معنای حذف کامل ریسک نیست، بلکه مدیریت آن است. بازار سرمایه ذاتاً با نوسان همراه است. شاخص کل بورس ممکن است برای دوره‌ای منفی باشد و طبیعی است که سبد شما نیز متأثر از این شرایط، بازدهی منفی داشته باشد.

سبدگردان حرفه‌ای تلاش می‌کند تا در دوران ریزش، کمتر از شاخص ضرر کند و در دوران رشد، بازدهی بیشتری از شاخص کسب نماید. ضرر در سبدگردانی، به‌خصوص در افق‌های زمانی کوتاه، بخشی از این بازی است.

 

انتخاب سبدگردان نامناسب

شاید بتوان گفت حیاتی‌ترین گام در فرایند سبدگردانی، انتخاب یک شرکت معتبر و حرفه‌ای است. اعتماد به افراد یا شرکت‌های فاقد مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار، مانند سپردن کلید گاوصندوق به یک غریبه است.

شما با مراجعه به صفحه‌ی زیر می‌توانید به مجوزهای شرکت سبدگردان آسمان دسترسی داشته باشید.

خطرات سبدگردان غیرمجاز چیست؟ این افراد و شرکت‌ها هیچ‌گونه تعهد قانونی و نظارتی ندارند. آن‌ها ممکن است با وعده‌های وسوسه‌انگیز، سرمایه شما را در معرض ریسک‌های بسیار بالا قرار دهند، کارمزدهای غیرشفاف دریافت کنند و در نهایت، پاسخگوی ضرر در سبدگردانی شما نباشند. پیگیری حقوقی این موارد نیز بسیار دشوار و زمان‌بر است.

به شما توصیه می‌کنیم همیشه قبل از بستن قرارداد سبدگردانی، مجوز شرکت را از وب‌سایت رسمی سازمان بورس استعلام بگیرید.

 

عدم تطابق استراتژی سبدگردان با سطح ریسک‌پذیری شما

قبل از عقد قرارداد، شما فرمی به نام پرسش‌نامه ارزیابی ریسک را تکمیل می‌کنید. پاسخ‌های شما در این پرسش‌نامه، چراغ راه سبدگردان برای چیدن سبد دارایی شماست.

اگر شما فردی ریسک‌گریز باشید؛ اما سبدگردان بنا به دلایلی (مانند تلاش برای کسب کارمزد عملکرد بالاتر) استراتژی‌های پرریسکی را اتخاذ کند، این عدم هماهنگی می‌تواند منجر به ضرری شود که تحمل آن برای شما سخت است.

همین حالا می‌توانید این تست ریسک رایگان را انجام دهید.

 

هزینه‌ها و کارمزدهای سبدگردانی

خدمات سبدگردانی رایگان نیست. معمولاً دو نوع کارمزد وجود دارد:

  1. کارمزد ثابت: درصدی از کل دارایی شما که سالانه دریافت می‌شود.
  2. کارمزد متغیر (کارمزد عملکرد): درصدی از سودی که سبدگردان مازاد بر یک نرخ مشخص (معمولاً سود بانکی) برای شما کسب می‌کند.

این ساختار برای ایجاد انگیزه در سبدگردان طراحی شده و از سویی دیگر معقول بودن آن می‌تواند در حفظ سوددهی سرمایه‌گذار مؤثر باشد.

برای آگاهی از جزئیات قرارداد سبدگردانی و میزان کارمزدها، می‌توانید از مشاوره‌ی رایگان کارشناسان ما بهره‌مند گردید.

 

راهکار چیست تشخیص دقیق ریسک‌پذیری چیست؟

در تکمیل پرسش‌نامه کاملاً صادق باشید. اهداف مالی، افق سرمایه‌گذاری و میزان تحمل زیان خود را به‌وضوح برای سبدگردان تشریح کنید. یک سبدگردان خوب، باید بتواند استراتژی خود را با روحیات شما تطبیق دهد.

 

 


چگونه از ضرر در سبدگردانی در امان بمانیم؟

اگر بخواهم چکیده این بحث را در چند توصیه مشاوره‌ای به شما ارائه دهم، باید بگویم:

 

تصویر چگونه از ضرر سبدگردانی در امان بمانیم

 

  1. دید واقع‌بینانه داشته باشید: سبدگردانی را یک ماراتن بدانید، نه یک دوی سرعت. انتظار بازدهی منطقی و بلندمدت داشته باشید.
  2. تحقیق کنید: تنها به شرکت‌های دارای مجوز از سازمان بورس اعتماد کنید و عملکرد گذشته آن‌ها را به‌دقت بررسی نمایید.
  3. شفاف باشید: سطح ریسک‌پذیری و اهداف خود را صادقانه با سبدگردان در میان بگذارید.
  4. قرارداد را بخوانید: پیش از امضا، تمام بندهای قرارداد سبدگردانی، به‌خصوص بخش مربوط به کارمزدها و شرایط فسخ را به‌دقت مطالعه کنید.
  5. صبور باشید: به استراتژی سبدگردان خود (درصورتی‌که منطقی و همسو با اهداف شماست) زمان بدهید تا به نتیجه برسد و از تصمیم‌گیری‌های هیجانی در زمان نوسانات بازار بپرهیزید.

 

در مدیریت سبدگردانی ، واقع‌بینی، تحقیق و شفافیت کلید موفقیت هستند. انتخاب سبدگردان معتبر، درک دقیق قرارداد و حفظ صبر در نوسانات بازار، از اصول اساسی این مسیر است. به یاد داشته باشید که سرمایه‌گذاری فرآیندی بلندمدت است و موفقیت در گرو تعهد به استراتژی و پرهیز از تصمیمات احساسی می‌باشد.

سؤالات متداول ضرر در سبدگردانی

خیر طبق مقررات سازمان بورس، سبدگردان در زیان سرمایه‌گذار شریک نیست. تمام زیان ناشی از سرمایه‌گذاری متوجه خود سرمایه‌گذار است. البته سبدگردان در صورت زیان، کارمزد متغیر (کارمزد عملکرد) را دریافت نخواهد کرد که این خود انگیزه‌ای برای جلوگیری از ضرر است.

قضاوت در مورد عملکرد یک سبد در بازه‌های زمانی کمتر از یک سال، معمولاً منطقی نیست. بازار سرمایه چرخه‌های رونق و رکود دارد. برای ارزیابی عادلانه عملکرد مدیر سبد، بهتر است حداقل یک دوره یک‌ساله و ترجیحاً چندساله را مدنظر قرار دهید تا مشخص شود آیا او توانسته در شرایط مختلف بازار، مدیریتی بهینه داشته باشد یا خیر.

شما هر زمان که بخواهید، می‌توانید قرارداد خود را طبق مفاد ذکر شده در آن، فسخ کنید. معمولاً در قرارداد، شرایطی برای فسخ پیش از موعد (مثلاً پرداخت درصدی به‌عنوان جریمه) در نظر گرفته می‌شود.

همچنین اگر تخلفی از سوی شرکت سبدگردان (به‌خصوص شرکت‌های دارای مجوز) صورت‌گرفته باشد، می‌توانید شکایت خود را از طریق سازمان بورس و اوراق بهادار پیگیری نمایید.

از نظر تئوری، بله. اگر تمام دارایی‌های سبد شما به طور هم‌زمان ارزش خود را به صفر برسانند، چنین امکانی وجود دارد. اما در عمل، باتوجه‌به اصل تنوع‌بخشی (Diversification) که روح سبدگردانی است، احتمال این اتفاق نزدیک به صفر است.

هدف اصلی سبدگردان، چیدن دارایی‌های مختلف (سهام صنایع گوناگون، اوراق درآمد ثابت و…) در کنار هم است تا ریسک کاهش یابد و چنین زیان فاجعه‌باری رخ ندهد.

در سرمایه‌گذاری شخصی، تمام تصمیمات و در نتیجه تمام ریسک‌های ناشی از عدم دانش کافی، تحلیل اشتباه و تصمیمات هیجانی بر عهده خود شماست. در سبدگردانی، شما ریسک سبدگردانی را می‌پذیرید که شامل ریسک بازار و ریسک انتخاب مدیر سبد است.

در واقع، شما با پرداخت کارمزد، ریسک تحلیل و تصمیم‌گیری را به یک تیم متخصص برون‌سپاری می‌کنید تا از خطاهای فردی جلوگیری کرده و مدیریت حرفه‌ای‌تری بر دارایی‌هایتان اعمال شود.

مطالب مرتبط دانشنامه

بسیاری از حقوق‌بگیران تصور می‌کنند تنها راه افزایش درآمد، کارکردن در ساعات طولانی‌تر، دوشغله…

مزایا و معایب سبدگردانی در بورس چیست؟ سبدگردانی مزایای قابل‌توجهی دارد از جمله مدیریت…